W Dzienniku Ustaw opublikowano niedawno rozporządzenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną. Określa ono regulacje odnośnie m,in. sposobu rozliczania i uwzględniania w opłatach energii oddawanej i pobieranej przez magazyny energii. Nowe przepisy wydatnie wpłyną na rynek energii elektrycznej w Polsce.

Branża energetyczna w obliczu zmian

Rynek energetyczny stale ewoluuje i zmienia się, będąc pod wpływem nie tylko istotnych czynników gospodarczych i rosnącego wpływu nowoczesnych technologii, ale przede wszystkim unijnych i krajowych regulacji, które mają kluczowe znaczenie w wielu obszarach branży. Przykładem zmian może być nowe rozporządzenie, które omawia między innymi kwestie rozliczania energii pobieranej i oddawanej przez magazyny energii. 

Ten akt prawny określa m.in.: kryteria podziału odbiorców na grupy taryfowe, podział podmiotów przyłączanych na grupy przyłączeniowe, zasady ustalania opłat za przyłączenie do sieci, w tym sposób kalkulowania stawek opłat za przyłączenie, rodzaje cen i stawek opłat dla każdej koncesjonowanej działalności gospodarczej oraz sposób ich kalkulowania czy składniki taryf.

W rozporządzeniu znajdują się między innymi przepisy dotyczące zasad rozliczeń i kalkulowania opłat za energię pobieraną i oddawaną do sieci przez magazyny energii. Przepisy dotyczące sposobu ustalania opłaty za świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej zostały zmodyfikowane poprzez uwzględnienie w nich sposobu prowadzenia rozliczeń z przedsiębiorstwami energetycznymi, które wykonują działalność gospodarczą w zakresie magazynowania energii elektrycznej.

Magazyny energii

Jedną z najważniejszych zmian prawnych z 2021 roku, która w dużej mierze pozwoliła na wykorzystanie potencjału magazynowania energii, jest obniżenie kosztów przyłączenia nowego magazynu do sieci. To zapewniło rozszerzenie zastosowania tej technologii w branży energetycznej.

Wartą uwagi zmianą było także wyeliminowanie podwójnego naliczania opłaty dystrybucyjnej, a także sieciowej z tytułu wprowadzania i pobierania energii z magazynu. To jednak, co wzbudzało najwięcej opinii to decyzja o objęciu koncesją magazynowania energii. Nowelizacja prawa energetycznego zakłada obowiązek uzyskania koncesji dla magazynów przekraczających próg mocowy na poziomie 10 MW. 

Modele zakupu energii elektrycznej

A jak wygląda rynek zakupu energii elektrycznej od strony kupującego i sprzedającego? Otóż istnieje kilka modeli:

1) FIX – polega na ustaleniu przez sprzedającego stałej cena energii elektrycznej, która nie zmienia się do końca obowiązywania umowy ze sprzedającym. Ostateczna cena zależy od historycznego i planowanego profilu zużycia energii elektrycznej przez daną firmę oraz określonej długości umowy.

2) Zakup w transzach – polega na kupowaniu energii w partiach wolumenowych.

3) SPOT – rynek dnia następnego, gdzie zakup energii następuje po hurtowych cenach aktualnie notowanych na Towarowej Giełdzie Energii. Transakcje są realizowane w ciągu dwóch dni roboczych od ich zlecenia, a podstawowym okresem handlowym jest jedna godzina.

4) Modele mieszane – łączą cechy kilku innych modeli.

5) CPPa – umowy na sprzedaż energii elektrycznej zawierane przez odbiorcę bezpośrednio z jej wytwórcą. Umowa oferuje dość długi okres, jaki wynosić może nawet 15-25 lat. W tym czasie wytwórca energii ze źródła odnawialnego sprzedaje energię elektryczną bezpośrednio odbiorcy końcowemu po ustalonej wcześniej cenie.

Wirtualne elektrownie i magazyny 

Na naszym rynku działają również wirtualne elektrownie. Składają się one ze zdecentralizowanych jednostek połączonych w sieci, które są koordynowane za pomocą wspólnego systemu sterowania. Jednostkami tymi mogą być elektrownie biogazowe, wiatrowe, fotowoltaiczne, kogeneracyjne, hydroelektrownie lub inni producenci, odbiorcy energii elektrycznej, magazyny energii elektrycznej oraz elektrownie typu Power-to-X (Power-to-Gas, Power-to-Heat).

Warto wspomnieć także o sporym potencjale w zakresie budowy wirtualnych magazynów energii. Jednym z nadrzędnych celów przyświecających rozwojowi wirtualnych magazynów jest maksymalizacja potencjału małych magazynów energii, które połączone w jeden zaawansowany ekosystem zapewnią dużą elastyczność w zakresie reagowania na cen, a także dopasowanie modelu działania do panujących warunków rynkowych.