Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego dokonana ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. była wyczekiwanym i potrzebnym krokiem w kierunku polepszenia działalności sądów i usprawnienia przebiegu rozpraw. Jednak nie wszystkie kwestie zostały rozwiązane w sposób optymalny, a czas pokazał, że wymagają one niezwłocznej poprawy. W dniu 27 września 2022 r. Rada Ministrów skierowała do sejmu przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Rok 2023 przynosi również modyfikacje dotyczące zawodu windykatora oraz nowelizację Prawa restrukturyzacyjnego i Prawa o notariacie.
Podczas dwudniowego warsztatu Zmiany prawne mające wpływ na postępowanie cywilne i dochodzenie roszczeń szczegółowo omówione zostaną najważniejsze zmiany w zapisach kodeksu cywilnego oraz zagadnienia dotyczące pracy notariuszy i windykatorów.
Zmiany w zakresie przebiegu postępowania i przygotowania do rozprawy
Nowe zapisy mają między innymi usprawnić pracę sądów. Ten cel przyświecał autorom zmian dotyczących posiedzeń przygotowawczych. Zgodnie z ustawą posiedzenie będzie zwoływane tylko wtedy, gdy obie strony wyrażą chęć uczestniczenia w niej. Przedstawiciele między innymi banków i urzędów będą mogli być reprezentowani przez powołanych pełnomocników. Na sprawność działań sądów ma też wpłynąć uchylenie możliwości usprawiedliwienia nieobecności w terminie tygodnia od dnia, gdy powód otrzymał postanowienie o umorzeniu.
Nowością jest wprowadzenie do KPC postępowania odrębnego z udziałem konsumentów. Postępowanie ma wspomóc konsumentów w dochodzeniu swoich roszczeń przeciwko przedsiębiorcom. Dużym udogodnieniem będzie na przykład możliwość prowadzenia sprawy przed sądem właściwym dla miejsca zamieszkania konsumenta. Konieczność długich dojazdów na rozprawy często było barierą blokującą pokrzywdzonych przed dochodzeniem swoich praw.
Doręczanie korespondencji sądowej na nowych zasadach
Celowe nieodbieranie korespondencji z sądu stało się jednym ze sposobów na przeciągnięcie sprawy w czasie i unikanie odpowiedzialności. Problemem były zwłaszcza sytuacje, gdy firma zmieniła adres siedziby i nie podawała nowych danych do CEIDG. W celu usprawnienia i zwiększenia skuteczność doręczeń korespondencji sądowej nowe przepisy wprowadzają możliwość dostarczania pism bezpośrednio pod adres zamieszkania przedsiębiorcy. Jeśli firma celowo nie zgłosi w sądzie nowego adresu i tym samym uniemożliwi fizyczne doręczenie korespondencji, pismo zostanie pozostawione w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Do tej pory takie przepisy dotyczyły tylko przedsiębiorców wpisanych do KRS. Do znacznej poprawy skuteczności doręczeń z całą pewnością przyczyni się wprowadzenie możliwości ustanowienia każdej osoby fizycznej pełnomocnikiem do odbioru korespondencji sądowej.
Rozszerzenie uprawnień rejentów – zmiany w Prawie o notariacie
Planowane zmiany dotyczące notariuszy są nowością w Polsce, jednak z powodzeniem funkcjonują w wielu krajach europejskich. Nowelizacja w dużym stopniu podyktowana jest koniecznością odblokowania pracy sędziów i przeniesienia części ich obowiązków na tak zwanych „sędziów spraw niespornych” czyli rejentów. W świetle nowych przepisów notariusze będą wydawać nakazy zapłaty w postępowaniach cywilnych. Warunkiem rozpatrzenia sprawy przed notariuszem będzie przede wszystkim górna wartość roszczenia wynosząca 75 tys. zł. Wnioskodawca będzie musiał złożyć oświadczenie, że roszczenie nie jest i nie było dochodzone w procesie sądowym. Jeśli notariusz będzie miał wątpliwości odnośnie do zapisów w oświadczeniu, będzie mógł odmówić wydania nakazu zapłaty.
Ograniczenia nałożono również na notariuszy. Dotyczą one między innymi ilości wydawanych nakazów zapłaty, które ustalono na 200 miesięcznie. Natomiast żadnego nakazu nie wystawi notariusz, który został ukarany dyscyplinarnie lub którego kancelaria funkcjonuje krócej niż trzy lata.
Nowelizacja Prawa restrukturyzacyjnego
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, ma na celu dostosowanie polskiego prawa do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 nazywanej Dyrektywą Drugiej Szansy. Na mocy wprowadzanych zmian niewypłacalne przedsiębiorstwo będzie miało prawo skorzystać z jednego wybranego narzędzia, które przyczyni się do całkowitego umorzenia długów.
Nowelizacja wprowadza podział procedury restrukturyzacyjnej na:
- restrukturyzację zapobiegawczą – prowadzoną wobec firm zagrożonych niewypłacalnością oraz już niewypłacalnych
- restrukturyzację sanacyjną – prowadzoną w ramach sądowego postępowania restrukturyzacyjnego w stosunku do podmiotów niewypłacalnych.
Wprowadzane przez nowelizację zmiany dotyczą między innymi wstrzymania egzekucji komorniczej od momentu otwarcia postępowania z zakresu restrukturyzacji zapobiegawczej oraz umożliwiają zatwierdzenie planu restrukturyzacji nawet, gdy część wierzycieli jest mu przeciwna.
Zmiany wynikające z Ustawy o działalności windykacyjnej i zawodzie windykatora
Projekt ustawy o działalności windykacyjnej i zawodzie windykatora ma przyczynić się do likwidacji wszelkiego rodzaju nieprawidłowości do których dochodzi w trakcie windykacji długów. Ustawa przewiduje między innymi zakaz podejmowania procesów windykacyjnych w stosunku do osób niepełnosprawnych intelektualnie lub seniorów powyżej 75 roku życia. W projekcie wskazano również, że windykatorzy nie mogą używać żadnych form przemocy. Gwarancją uzyskania pozytywnych zmian w wizerunku i działalności firm windykacyjnych ma być dopuszczenie do działalności w tym obszarze tylko spółek akcyjnych z kapitałem zakładowym wynoszącym co najmniej 5 mln zł. oraz obowiązkowy wpis do utworzonego Rejestru Przedsiębiorstw Windykacyjnych i Windykatorów. Regulacji ulegną także wymagania odnośnie do kandydatów na windykatorów. Pracę w tym zawodzie będzie mogła podjąć osoba, która nie była karana i posiada nieposzlakowaną opinię. Konieczne będzie również ukończenia specjalistycznego kursu, gdy kandydat nie jest absolwentem wyższych studiów.
Więcej informacji i link do zapisów na warsztat:
