Ceny transferowe – stan prawny i praktyczne wyzwania

W dniach 16-17 października 2023 odbędzie się warsztat w formule on-line pt. „Ceny transferowe – zmiany w dokumentacji podatkowej i wyzwania w świetle nowelizacji przepisów„, organizowany przez MMC Polska.

Zapisy na wydarzenie i szczegóły dotyczące warsztatu znajdują się pod linkiem, natomiast poniżej przedstawiamy skrót najważniejszych informacji, które nasi prelegenci omówią podczas październikowego wydarzenia.

Rozporządzenie MF dot. cen transferowych i powodujące je zmiany w dokumentacji podatkowej

W 2023 roku w Polsce wprowadzone zostały istotne zmiany w zakresie cen transferowych, które mają na celu dostosowanie przepisów do dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej. Jedną z kluczowych zmian jest nowe rozporządzenie Ministerstwa Finansów, dotyczące dokumentacji cen transferowych.

Przede wszystkim, zmieniły się terminy związane z obowiązkami dokumentacyjnymi. Do końca 10. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiot musi sporządzić lokalną dokumentację cen transferowych. Informacje o cenach transferowych, zawarte w formularzu TPR, należy złożyć do końca 11. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego podmiotu. Wprowadzono również nowy termin przedłożenia lokalnej dokumentacji TP przez podatnika na żądanie organu podatkowego, który wynosi 14 dni.

Ważną zmianą jest również to, że podatnik jest teraz zobowiązany do złożenia formularza TPR do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego, a nie do Szefa KAS, jak to miało miejsce wcześniej. Ponadto, zlikwidowano obowiązek złożenia oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych oraz o rynkowym charakterze cen – w bieżącym roku zostanie to połączone z formularzem TPR, co ma na celu uproszczenie procedur.

Kolejną istotną zmianą jest modyfikacja zasad raportowania transakcji bezpośrednich z rajami podatkowymi. Zwiększono progi materialności dla różnych rodzajów transakcji, co ma wpływ na zakres obowiązków dokumentacyjnych.

Wprowadzono także możliwość odstąpienia od sporządzania analizy porównawczej/zgodności dla transakcji kontrolowanych zawieranych przez podatników będących mikro lub małym przedsiębiorcą oraz dla transakcji innych niż kontrolowane zawieranych z tzw. rajami podatkowymi objętych obowiązkiem dokumentacyjnym.

Warto również zwrócić uwagę na rozszerzenie katalogu wyłączeń z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, co może znacząco zmniejszyć obciążenia administracyjne dla niektórych podmiotów.

Te zmiany mają na celu usprawnienie i uproszczenie procesu dokumentowania transakcji między podmiotami powiązanymi, a także dostosowanie polskich przepisów do standardów międzynarodowych w zakresie cen transferowych.

Jakie Pana zdaniem można wskazać najpoważniejsze wyzwania, z jakimi mogą się spotkać podmioty w związku z nowymi terminami i procedurami dotyczącymi dokumentacji cen transferowych wprowadzonymi przez rozporządzenie MF?

Na podatników składających informację o cenach transferowych za 2022 r. czeka wiele wyzwań. Nie dość, że na przygotowanie informacji podatnicy będą mieć mniej czasu niż w poprzednich latach, to i w samym formularzu zaszły istotne zmiany. Informacja o cenach transferowych po raz pierwszy będzie zawierać również oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych. Problematyczne dla podatników może być również konieczność prezentacji wartości poszczególnych transakcji jednorodnych z podmiotami powiązanymi – dotychczas podatnicy mogli sumować wartości wszystkich transakcji z jednym kontrahentem czy zmiana kręgu osób uprawnionych do jego podpisania. Dobrze byłoby nie pozostawiać tego na ostatni moment. 

 

Prawidłowe wypełnienie formularza TPR i omówienie problematycznych kwestii

W 2023 roku, podatnicy w Polsce będą zobowiązani do wypełnienia obowiązków sprawozdawczych dotyczących transakcji wewnątrzgrupowych realizowanych w 2022 roku. Zgodnie z nowym Rozporządzeniem Ministra Finansów, wprowadzone zostały istotne zmiany w formularzu TPR-C, mające na celu usprawnienie procesu raportowania cen transferowych.

Pierwsza ważna zmiana to adresat formularza TPR-C – teraz składany do naczelnika urzędu skarbowego. Oświadczenie TP, dotychczas składane oddzielnie, teraz stanowi integralną część formularza TPR-C. Zmieniły się również uprawnienia do podpisania TPR-C – teraz może to zrobić kierownik jednostki lub pełnomocnik.

Jedną z problematycznych kwestii jest odpowiedzialność za prawidłowość informacji zawartych w TPR-C, szczególnie w kontekście połączenia TPR-C i Oświadczenia. Nie jest jasne, czy odpowiedzialność będzie ponosił pełnomocnik, czy podatnik.

Nowe Rozporządzenie wprowadza również wymóg rozbicia wartości transakcji i przyporządkowania do poszczególnych krajów, co może być wyzwaniem dla podatników. Dodatkowo, wprowadzono nowy wskaźnik prezentujący stosunek kosztów działalności operacyjnej z podmiotami powiązanymi do kosztów działalności operacyjnej ogółem.

Dla podatników o statusie mikro lub małego przedsiębiorcy, zakres informacji do zawarcia w TPR-C będzie znacznie ograniczony, co ma na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla tych podmiotów.

Sporządzanie korekt cen transferowych i analiz danych

Sporządzanie korekt cen transferowych to kluczowy element zarządzania ryzykiem podatkowym, pozwalający dostosować ceny w transakcjach wewnątrzgrupowych do warunków rynkowych. Proces ten rozpoczyna się od analizy danych finansowych podmiotów powiązanych oraz danych o transakcjach porównywalnych realizowanych przez podmioty niepowiązane.

Jednym z wyzwań jest właściwe określenie metodologii oraz wybór danych porównawczych. W praktyce może to być trudne ze względu na brak dostępu do pełnych i wiarygodnych danych oraz specyfikę niektórych transakcji, które są trudne do porównania.

Po analizie danych i określeniu potrzeby korekty, następuje etap sporządzenia korekty cen. To moment, gdy podmiot dostosowuje ceny stosowane w transakcjach wewnątrzgrupowych, tak aby były one zgodne z zasadą pełnej konkurencji. Korekta ta może być dokonana zarówno w górę, jak i w dół, w zależności od wyników analizy.

Ważna jest bieżąca aktualizacja analiz i dokumentacji cen transferowych, co pozwala na szybkie reagowanie na zmiany w otoczeniu biznesowym i unikanie konfliktów z organami podatkowymi.

W praktyce, sporządzanie korekt cen transferowych i analiz danych to proces wymagający zaawansowanej wiedzy i doświadczenia. Dlatego wiele podmiotów decyduje się na skorzystanie z usług zewnętrznych ekspertów w dziedzinie cen transferowych.

Jakie Pani zdaniem są najlepsze praktyki w sporządzaniu korekt cen transferowych i analizie danych, aby zminimalizować ryzyko konfliktu z organami podatkowymi?

Podstawowym warunkiem określającym prawidłowe dokonanie korekty cen transferowych jest spełnienie warunku, aby w trakcie roku podatkowego zostały ustalone zostały warunki, które ustaliłyby podmioty niepowiązane. Oznacza to, iż strony transakcji nie mogą świadomie stosować cen nierynkowych w momencie zawarcia transakcji.

Z uwagi na powyższe przede wszystkim należy zadbać o to aby wykazać pierwotną rynkowość warunków transakcji, dysponując analizą cen transferowych wykonaną ex ante.

Podsumowanie

Rok 2023 przynosi istotne zmiany w polskim systemie cen transferowych, zainicjowane nowym rozporządzeniem Ministerstwa Finansów. Zmiany te dotyczą m.in. dokumentacji cen transferowych oraz formularza TPR-C, co ma na celu uproszczenie procesów i dostosowanie do standardów międzynarodowych. Ważnym aspektem jest integracja Oświadczenia TP z formularzem TPR-C, co zmniejsza obciążenia administracyjne dla podatników, ale rodzi pytania o odpowiedzialność za prawidłowość informacji. W obliczu tych zmian, korzystanie z usług zewnętrznych ekspertów w dziedzinie cen transferowych może okazać się kluczowe dla uniknięcia potencjalnych konfliktów z organami podatkowymi.